အဗ်ာကတ၀တၳဳ

အဗ်ာကတ၀တၳဳ ဆိုသည္မွာ တကယ္အရွိ၊ အဟုတ္ အေနျဖင့္ ေျပာ၊ ျပဳ၊ ျပ လို့မရေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
ဒိ႒ိအယူစြဲ၏ အာရံု၊ စိတၱဇအာရံုေတြသာျဖစ္သည္၊ ( အံ- ၂၊ ၄၄၈ ) ။
ကုသိုလ္ျဖစ္ေရးႏွင့္လည္း မစပ္၊ အကုသိုလ္မျဖစ္ေရးႏွင့္လည္း မဆိုင္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္၊
( မဟာနိ- ၂၄၆၊ စူလနိ- ၅၁ ) ။

ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ဘုရားက မေဟာ၊ မေျပာ၊ မယူ ပဲႏွင့္ ဘုရားတပည့္ဟု ဆိုသူတို့က ေဟာ၏၊ ေျပာ၏၊ ယူလည္းယူ၏။ ထိုသို့မျဖစ္သင့္ေပ။ ေမျမန္းလာခဲ့လွ်င္ ရွိ/မရွိ၊ ျဖစ္/မျဖစ္ စကားလုပ္ေျပာစရာကိုပင္ မလိုပါ။ ဘုရားပင္ ေျဖၾကားေတာ္မမူျခင္းကို ရွိသည္၊ ျဖစ္သည္ဟု အတည္ေပါက္ ေဟာ၊ ေျပာ၊ ယူေနျခင္းမွာ မိစာၧဒိ႒ိ အစစ္ျဖစ္၏။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္အေပါင္းတို့သည္ မိမိတို့ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ေသာ ဗုဒၶ၏ တရားစစ္၊ တရားမွန္မ်ားကို သိထားဖို့လိုအပ္ပါသည္။ ဒါမွသာ ဘာသာတရားကို ကိုးကြယ္ရက်ိဳးနပ္ျပီး၊ ဘာသာတရားကေပးေသာ ဒုကၡကင္းရာ၊ ကုန္ရာ နိဗၺာန္သို့ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ မိရိုးဖလာကိုးကြယ္မွု၊ အရမ္းရံု၊ အကန္းရံု ကိုးကြယ္မွုျဖစ္ေနပါက မိမိအတြက္လည္း အက်ိဳးယုတ္ေစသည့္အျပင္ တရားဓမၼအေပၚ အေကာက္အယူလြဲမွားမွုေၾကာင့္ မိမိတို့၏ ဗုဒၶသာသနာအတြက္ပင္ အက်ိဳးယုတ္ေစပါလိမ့္မည္။ ဘုရားမေဟာေသာ အျခင္းအရာမ်ားကို တရားဓမၼဟုမွတ္ယူျပီး အားထုတ္ျခင္း၊ ႏွလံုးသြင္းျခင္း၊ ပြားမ်ားျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ပါက နိဗၺာန္သို့ ဦးတည္မည္မဟုတ္၊ ဒုကၡမ်ားႏွင့္သာ လံုးေထြးေနရမည္ျဖစ္သည္။

အဗ်ာကတ၀တၳဳ ဆိုသည္မွာ-
( ၁) ေလာကသည ္ျမဲ၏ ဟူ၍လည္းေကာင္း
(၂) ေလာကသည္ မျမဲ ဟူ၍လည္းေကာင္း
(၃) ေလာကသည္ အဆံုးရွိသည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း
(၄) ေလာကသည္ အဆံုးမရွိ ဟူ၍လည္းေကာင္း
(၅) ထိုအသက္သည္ ထိုကိုယ္ျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း
(၆) အသက္သည္ တျခား၊ ကိုယ္သည္ တျခားျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း
(၇) သတၱ၀ါသည္ ေသျပီးေနာက္ ျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း
(၈) သတၱၱ၀ါသည္ ေသျပီးေနာက္ မျဖစ္ ဟူ၍လည္းေကာင္း
(၉) သတၱ၀ါသည္ ေသျပီးေနာက္ ျဖစ္လည္းျဖစ္၊ ျဖစ္လည္းမျဖစ္ ဟူ၍လည္းေကာင္း
(၁၀) သတၱ၀ါသည္ ေသျပီးေနာက္ ျဖစ္သည္လည္းမဟုတ္၊ မျဖစ္သည္လည္းမဟုတ္ ဟူ၍လည္းေကာင္း စသည္တို့ျဖစ္သည္။

ထိုကဲ့သို့ အေမးပုစၧာမ်ားသည္
- ဧကန္တယ္ ေျဖဆိုသင့္သည္ ( ဧကံသ ဗ်ာကရဏီ ) လည္းမဟုတ္။
- ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ၍ ေျဖဆိုသင့္သည္ ( ၀ိဘဇၨ ဗ်ာကရဏီ ) လည္းမဟုတ္။
- ေမးပံုမေသခ်ာ၍ တစ္ဖန္ျပန္ေမးျပီးမွ ေျဖဆိုရသည္ ( ပဋိပုစၧာ ဗ်ာကရဏီယ ) လည္းမဟုတ္ပါ။
၄င္းေကာင္း (၁၀)ခ်က္သည္ ဘုရားေဟာတရားႏွင့္မစပ္၊ လႊဲမွားေသာ မိစၧာဒိ႒ိ အယသက္သက္မွ်သာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မေမးသင့္၊ မေျဖသင့္၊ မၾကံစည္သင့္ေသာ ျငင္းပယ္ရမည့္ ျပႆနာေမးခြန္းမ်ားသာျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ထိုေမးခြန္မ်ားသည္ မေျဖဆိုဘဲ ထားရမည့္ ေမးခြန္းမ်ားျဖစ္သည္။

ဘုရားက အဘယ္ေၾကာင့္ မေျဖဆိုဘဲထားရသည္ကို ေဟာၾကားရာ၌ ဤသို့ၾကံစည္ျခင္းသည္ ယုတ္ညံ့သည္၊ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္မစပ္၊ မဂ္တည္းဟူေသာ အက်င့္ျမတ္၏ အစမဟုတ္၊ ျငီးေငြ.ရန္၊ တပ္မက္ျခင္းကင္းရန္၊ ဒုကၡခ်ဳပ္ရန္၊ ဒုကၡခ်ဳပ္ျငိမ္းရန္၊ ထူးေသာသာဏ္ျဖင့္သိရန္၊ ကိုယ္တိုင္သိရန္၊ တဏွာမွ လြတ္ေျမာက္္ရန္ မျဖစ္ဟု ေဟာေျပာခဲ့သည္။
ထို့ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို့သည္ ဘုရား၏ ေဟာၾကားခ်က္ကို ေထာက္ခ်င့္ျခင္းအားျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အေပါင္းတို့သည္ ဤု အဗ်ာကတ၀တၳဳ မ်ားအား ဒုကၡသို့သြားရာလမ္းအျဖစ္ မွတ္ယူ၍ ၾကံစည္ျခင္းမျပဳ၊ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ေသျပီးေနာက္ ျဖစ္၊ မျဖစ္ အယူမ်ားလက္ခံထားျပီး ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာမ်ား ျပဳလုပ္ေနၾကပါက ဘုရား၏ အလိုက် ကုသိုလ္ျပဳျခင္းမ်ား မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားပင္ မဟုတ္ဟုေျပာရေပေတာ့မည္။

ရဟန္းတို့ …
“ေလာကသည ္ျမဲ၏ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ၊ “ေလာကသည္ မျမဲ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ၊
“ေလာကသည္ အဆံုးရွိသည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ၊ “ေလာကသည္ အဆံုးမရွိ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ၊
“ထိုအသက္သည္ ထိုကိုယ္ျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ၊ “အသက္သည္ တျခား၊ ကိုယ္သည္ တျခားျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ၊
“သတၱ၀ါသည္ ေသျပီးေနာက္ ျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ၊ “သတၱၱ၀ါသည္ ေသျပီးေနာက္ မျဖစ္ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ၊
“သတၱ၀ါသည္ ေသျပီးေနာက္ ျဖစ္လည္းျဖစ္၊ ျဖစ္လည္းမျဖစ္ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ၊ “သတၱ၀ါသည္ ေသျပီးေနာက္ ျဖစ္သည္လည္းမဟုတ္၊ မျဖစ္သည္လည္းမဟုတ္ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ဤသို့ ယုတ္ညံ့ေသာ အကုသိုလ္စိတ္ကို မၾကံစည္ကုန္ရာ။